Huwa ta' għajb u stgħaġib kif l-pulizija Maltija għaġlet u mall-ewwel iddikjarat li m'hemmx ebda ħjiel ta' suspett ta' involvement ta’ terzi persuni fil-mewt ħabta u sabta tal-politiku Karl Gouder, raġel b'saħħtu ta' 45 sena, li jumejn biss qabel kien għadu kemm ħabbar li bi ħsiebu jikkontesta għall-pożizzjoni ta’ Segretarju Ġenerali fi ħdan il-Partit Nazzjonalista, u meta milli jidher din lanqas biss ma' kienet xi mewta naturali. Kif jista' jkun li politiku attiv u ta' esperjenza jneħħi ħajtu b'idejh jumejn biss wara li kien għadu kemm impenja ruħhu għal kontestazzjoni simili?

L-iskandlu taż-żejt, u l-maħfra kurjuża lill-perċimess ewlieni, George Farrugia



F’Jannar tal-2013 MaltaToday kienet kixfet it-tixħim li kien qed isir minn George Farrugia fix-xiri taż-żejt mill-Enemalta. Ir-rivelazzjonijiet ddettaljaw xibka sordida ta’ korruzzjoni, tixħim u ħasil ta’ flus. Apparti l-aġent tat-Total George Farrugia, dawk involuti inkludew l-eks chairman tal-Enemalta Tancred Tabone, l-eks kap tal-Enemalta Petroleum Alfred Mallia, l-eks kontrollur finanzjarju tal-Enemalta u membru tal-kumitat tal-akkwist tal-fjuwil Tarcisio Mifsud, u x-xjenzat tal-petrokimika Frank Sammut.



Fi ftit jiem mill-kxief ta’ dan l-għawar, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi ħabbar li se ‘jiggarantixxi’ maħfra Presidenzjali (“proklama”) lil kull min kellu evidenza ta’ l-imsemmi tixħim.

Inizjalment il-pulizija oġġezzjonat, u sostniet li diġà kellha l-evidenza kollha meħtieġa biex tipproċedi kontra s-suspettati ewlenin. Iżda huma rtiraw l-oġġezzjoni wara li saret talba formali mis-suspettat ewlieni involut fl-iskandlu: George Farrugia, li l-korrispondenza bl-email tiegħu ma’ Trafigura tifforma parti mill-korp ta’ evidenza li tipponta lejn ix-xibka ta' ħażen ta’ dan il-każ.



Il-pulizija malajr aġixxiet u għamlet diversi arresti, u bdiet il-proċess biex is-suspettati l-oħrajn (apparti n-negozjant George Farrugia, li t-talba tiegħu għall-maħfra Presidenzjali ġiet milqugħha) jitressqu l-Qorti minnufih.



Intant il-Kabinett ta’ Lawrence Gonzi malajr wasal fi ftehim barra l-qorti biex il-pajjiż iħallas €5 miljuni (mingħajr taxxa) lill-kumpanija taż-żejt Shell, bħala kumpens għall- prattiki inġusti li soffrew. Ta’ min issemmi li r-rappreżentant legali ta’ Shell inserta li ma kien ħadd ħlief Simon Busuttil, dak iż-żmien MEP Nazzjonalista, u li wara laħaq Kap tal-Oppożizzjoni.



Fi Frar tal-2015, in-negozjant taż-żejt George Farrugia beda jixhed fil-konfront tal-ħames ħutu, u saħaq li huma kienu jafu u approvaw it-tixħim li ħallas lill-eks uffiċjali tal-Enemalta biex jirbħu l-offerti għal TOTAL u Trafigura.



L-aħwa Farrugia, jiġifieri Antonio 68, mekkanik mill-Marsa, Gaetano, 65, irtirat, mill-Marsa, Raymond, 62, irtirat mill-Marsa, Emmanuel, 59 mill-Ħamrun, u Salvatore, 60, mill-Marsa, kienu qed jiġu mixlija b'kompliċità fit-tixħim ta’ uffiċjali għolja tal-Enemalta, kif ukoll bi ksur tal-Att dwar il-Kumpaniji. It-tieni akkuża ġġorr multa sa massimu ta’ €500,000.



Intant George Farrugia baqa’ fin-negozju jimporta lubrikant u jforni il-pompi tal-petrol madwar Malta u Għawdex. U minkejja l-akkużi kontrihom, ħafna mill-protagonisti fl-iskandlu taż-żejt tal-Enemalta baqaw għaddejien bin-negozju tagħhom xorta waħda. L-operazzjoni tal-bunkering tagħhom ngħatat l-isem ġdid ta’ Valletta Bunkers, u bdiet titmexxa minn rappreżentanti u qraba tal-gruppi jew familji tan-negozju Tabone-Portelli-Cassar.



L-interessi kummerċjali tagħhom ġew kkonsolidati fil-kumpanija Valletta Petroleum Holdings, li l-ishma tagħha huma miżmuma minn Alta Investments ta’ Tabone, Virtu Holdings ta’ Portelli, u Cassar Marine Services ta’ Cassar.



Mill-2015 l’hemm il-momentum tal-prosekuzzjoni bħal weħel, u għalkemm baqaw isiru għexieren ta' seduti għal kull wieħed mill-każijiet separati, effettivament ma’ kien hemm ebda progress ta’ xejn.

Din l-ineffiċjenza minn naħa tal-prosekuzzjoni giet ikkundannata mill-Qorti Kostituzzjonali stess madwar sena ilu, fejn saqsiet, “X'qed tistenna l-prosekuzzjoni? Li jmutu x-xhieda kollha, inkluż Tarcisio Mifsud?”



L-ebda wieħed mill-proċessi relatati mal-iskandlu taż-żejt għadu ma ġie konkluż, u s’issa l-ebda wieħed mill-akkużati ma nstab ħati. Intant, Alfred Mallia, l-eks kap tal-Enemalta Petroleum, ħeles minn kollox u ħallina fl-2019.

Ilbieraħ kien l-anniversarju ta’ wieħed mill-aktar qtil faħxi fl-istorja ta’ Malta — il-qtil brutali fl-20 ta’ Marzu 1999 tal-kuntistabbli ta’ 24 sena Mark Farrugia f’Ħal Tarxien, maqtul kiesaħ u biered b’tir ta’ senter fuq l-għatba tad-dar tiegħu hekk kif wasal lura mix-xift ta’ bil-lejl.





Huwa kien nqatel mill-kuntistabbli Etienne Carter, li eventwalment kien ġie kkundannat 22 sena ħabs għal dan ir-reat. Etienne Carter inħeles mill-ħabs fl-2013, wara li attwalment serva biss 14-il sena.



Fir-ritratt, li kien ittieħed fl-2015, naraw lil Etienne Carter igawdi l-ħajja mal-ħabib tiegħu Meinrad Calleja. Meinrad Calleja kien weħel il-ħabs f’Ruma fuq traffikar tal-kokaina fis-snin tmenin, iżda ġie rritornat lura Malta mill-gvern Taljan bil-ftehim li kien se jiskonta l-kumplament tas-sentenza tiegħu fil-ħabsijiet Maltin. Imma minkejja dan il-ftehim, huwa ġie meħlus lura fis-soċjetà Maltija immedjatament mar-ritorn tiegħu.



Huwa issokta bl-operazzjoni tiegħu bbażata fil-Brażil u tpoġġa taħt sorveljanza mill-awtoritajiet tar-Renju Unit minħabba l-vjaġġi frekwenti tiegħu bejn dak il-pajjiż u Heathrow f’ Londra. Missier Calleja dak iż-żmien kien uffiċjal għoli ħafna tal-armata, u b’hekk kien gawda protezzjoni minn investigazzjoni għal snin twal, b’ aċċess liberu għal-VIP lounge fl-ajruport ta’ Malta, mingħajr ebda skrutinju mill-uffiċjali tad-dwana.



Fl-aħħar il-pulizija kellha taġixxi f’Diċembru tal-1993, meta mara żagħżugħa nqabdet twassal kilo kokaina lil raġel jistenna f’karozza f’Tas-Sliema, u dak ir-raġel kien qed jiġi mħares mill-pulizija. Ġew fuqu u fuq iż-żagħżugħa u skoprew — bla dubju għall-orrur u l-iskantament tagħhom — li missierha kien l-Uffiċjal Kmandant tal-Forzi Armati ta’ Malta, il-Brigadier Maurice Calleja.



"Ħija tani l-borża," qalet lill-pulizija. "Ma kellix idea li kien fih il-kokaina." L-affarijiet marru għall-agħar meta żiedet li ħuha kien taha l-kilo kokaina waqt li kienu fid-dar tal-kap tal-armata.



Minn aktar investigazzjonijiet irriżulta li Meinrad Calleja kien ikkonfoffa biex ibigħ sitt kilos kokaina lil Charles Muscat, magħruf bħala Il-Pips. Ftit xhur wara, Muscat spara u qatel żewġ persuni wara li għamel ħames tijiem jikkonsma l- kokaina f’daru fil-Mosta. Il-vitmi kienu negozjant ieħor tad-droga li kien ġewwa daru, u ġar tiegħu li kien inserta barra fit-triq jsewwi l-karozza tiegħu. Huwa kien ikkundannat 25 sena ħabs iżda serva biss 17. Huwa kien inżamm taħt arrest preventiv immedjatament wara l-qtil doppju tal-1994, iżda nħeles fl-2011.



Intant Meinrad Calleja kien ikkundannat fl-2001 15-il sena ħabs u mmultat Lm30,000 (€70,000), wara li kien inżamm taħt arrest preventiv għall-ħames snin. Huwa nħeles ħames snin u nofs wara, lejn l-aħħar tal-2006, wara li serva ftit inqas minn 11-il sena mis-sentenza tiegħu, u wara li tħalla kważi kuljum barra l-ħabs biex jattendi kors ta’ degree full-time fl-Għarbi fl-Università ta’ Malta, bix-xufier mit-trasport tal-Ħabs ta’ Kordin ġej u sejjer bih, u sadattant b’libertà li jdur l’hawn u l’hemm madwar il-kampus mingħajr sorveljanza.



Sors prinċipali: Daphne Caruana Galizia’s Notebook

These libel judgments are a human rights massacre - Giovanni Bonello



Every local case examined by the ECHR was rubbished. Every single one.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===





I feel I have the duty to share with my readers some devastating news about libel judgments in Malta. A few luckless victims of the absurdities that the Maltese judiciary believe go towards the “protection of their reputation” took their complaints to the supranational European Court of Human Rights (ECHR).



Most of these cases were “political”. In fact, only one could be classified as politically neutral.



All the Maltese judgments that were re-examined on the merits by the ECHR were rubbished by the supranational court. All – every one of them – without a single exception.



For a libel case from Malta to reach the ECHR, it must first go through four levels of courts in Malta.



So, if six libel cases have reached the ECHR, 24 Maltese courts in all must first have passed judgment on the issues. The supranational court found that, of 24 Maltese courts, not one had got it right.



Twenty four out of 24 Maltese courts were humbled and trashed in Europe. Twenty-four Maltese courts out of 24 had rooted for and rewarded those who violated the fundamental right of freedom of expression. They had further victimised the victim of the violation.



Now that’s very comforting, isn’t it, having the courts of law unfailingly side with the predator and against the victim.



In the ‘political’ libel cases, 20 judgments were delivered by the Maltese courts. In 20 out of 20 of these Maltese judgments, 20 courts sided with the Labour side and punished the non-Labour defendant. But that, you will all agree, must have been pure coincidence, was it not? All these ‘pro-Labour’ Maltese judgments were found to be legal nonsense by the supranational court.



Not one of those Maltese judgments was confirmed or found justifiable by international human rights standards. Those judgments were no doubt deemed good enough for Malta, but they were worse than garbage on the world stage. The ECHR did not have a skip large enough to contain them.



In all, I believe some 36 or more Maltese judges and magistrates took part in this human rights massacre. About 36 members of the Maltese judiciary in all decided these cases later referred to the ECHR. Not one of these 36 got it right.



All showed an admirable consistency: they all sided with the human rights predator. They all left the victim unprotected. Not one of them wanted to be accused of being out of step. No greater fear among them than being suspected of upholding human rights. They all achieved the most admirable unanimity in error.



This dismal, no, read shameful, scenario only reflects the relatively small number of Maltese libel cases that actually reached the ECHR. After four levels of judicial proceedings in Malta, after years of toing and froing to the courts, after crippling legal costs and fees, most defendants are usually too drained, too dispirited, too disenchanted with the court system to even contemplate reliving their calvary in a fifth court in distant Europe.



And that’s where the lucky star of the Maltese judiciary shines brighter.

My (rather educated) guess is that if more Maltese defendants had to take their libel grievances to the supranational court, these already joyless statistics certifying the Maltese courts’ insensitivity (or is it hostility?) to human rights values, would soar exponentially.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



The above was penned by Dr Giovanni Bonello, and published in the Times of Malta on 1st February 2020. It is being reproduced here on account of its prevailing relevance to the local scene.



Giovanni Bonello served as judge at the European Court of Human Rights and is author of “Misunderstanding the Constitution – how the Maltese judiciary undermines human rights”.

Dija — l-istess kelma meħudha mill-kelma Latina “deitas”, li tfisser natura divina. Id-dija tax-xemx hija setgħana kullimkien u fuq kull art, u għalhekk tirrappreżenta s-sovranità, il-poter assolut. Din id-dija hi wkoll l-oriġini tad-dawl ta’ matul l-ġurnata, u għalhekk tissimbolizza wkoll l-għerf.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Tlett ġimgħat ilu konna għamilna aċċenn għall-eblema ta’ entità nazzjonali Maltija, w illum ħa nkomplu nindaggaw propju fit-tifsiriet moħbija ta’ din l-istess eblema. Illum imiss li nitkellmu fuq propju d-dija tax-xemx li tinsab fil-qalba ta’ din l-eblema.



Ġeneralment meta wieħed jkun jrid jirrappreżenta x-xemx u r-raġġi tagħha, b’konvenzjoni artistika li ilha mħaddna s-sekli, l-artist jpoġġi r-raġġi xemxin f’ordni simmetriku w b’mod uniformi madwar ċ-ċirku li jirrapreżżenta x-xemx, ekwidistanti minn xulxin. Imma fil-każ ta’ din l-eblema nazzjonali, ir-raġġi żgur li mhumiex impoġġijin b’mod regolari skont l-imsemmija konvenzjoni artistika. Għalfejn din l-assimetrija? Għalkemm dawn ir-raġġi xemxin donnhom tpoġġew bl-addoċċ, il-verità hi bil-kuntrarju, għax hemm ħsieb preċiz fuq ħsieb preċiz moħbija fid-disinn.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Qabel xejn, isfel nett, fuq in-naħa tal-lemin, kif ukoll fuq in-naħa tax-xellug, tax-xemx, hemm tlett linji orriżżontali. Dawn il-tlett linji orriżżontali jirrappreżentaw propju ix-xefaq, u mhumiex propjament parti mid-dija. Il-kumplament tal-linji li ħirġien mix-xemx huma dajagonali, u dawn huma il-propja raġġi tax-xemx.



Jirreżulta li dawn ir-raġġi qgħedin imqasma f’erbgħa aggruppamenti, tnejn fuq kull naħa. L-ebda aggruppament mhu eżatt pariġġ l-ieħor, u bejn aggruppament u ieħor m’hemmx raġġi — li hi ħaġa ferm insolita, u tmur b’mod ċar kontra l-konvenzjoni artistika msemmija. Madankollhu dan l-arranġament jikkreja, bejn aggruppament w ieħor, tlett żoni “mudlama” fejn m’hemmx raġġi, kif ukoll sitt linji ta’ demarkazzjoni (mmarkati A’ sa F’ fl-illustrazzjoni mhemuża hawnhekk).



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Għaldaqstant,biex nifthemu tajjeb, jekk nibdew nikkonsidraw l-ewwel aggruppament, min-naħa tax-xellug isfel, u nimxu f’sens orarju lejn il-lemin, għandna nsibu li l-ewwel aggruppament qiegħed bejn ix-xefaq u l-linja A’. Eżatt wara jmiss l-ewwel żona mudlama, bejn il-linji A’ u B’. It-tieni aggruppament ta’ raġġi xemxin qiegħed bejn il-linji B’ u C’. Bejn il-linji C’ u D’ għandna żona mudlama oħra, u mbgħad naqilbu għan-naħa tal-lemin u naslu għat-tielet aggruppament ta’ raġġi xemxin. Dan jinsab bejn il-linju D’ u E’, u jwassalna għaż-żona mudlama aħħarija, li qiegħda bejn il-linji E’ u F’. Fl-aħħar nett insibu l-aħħar aggruppament ta’ raġġi xemxin, bejn il-linja F’ u x-xefaq.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Fl-illustrazzjoni kull raġġ tax-xemx ġie estiżż sax-xifer tal-eblema nazzjonali, biex hekk inkunu nistaw napprezzaw aħjar x’raġġi hemm u lil fejn iwasslu bl-eżżatt. Jirreżulta li fl-ewwel aggruppament għandna għaxar raġġi jisirġu, bejniet ix-xefaq u l-ewwel linja A’. Ghalhekk, jekk nibdew mix-xefaq, u nibdew tilgħajn raġġ raġġ, insibu li riedu nitilgħu għaxar “tarġiet” (jew għaxar “qabżiet”, jekk tipreferi hekk ) sakemm naslu sal-linja A’ ta’ demarkazzjoni, fejn tibda ż-żona mudlama. Bl-istess mod, fit-tieni aggruppament ta’ raġġi (ta’ bejn il-linji ta’ demarkazzjoni B’ u C’) hemm ħames tarġiet, li huma l-ispazji ta’ bejn is-sitt raġġi li nsibu f’din il-parti tad-disinn.



Fit-tielet aggruppament ta’ raġġi (ta’ bejn il-linji demarkatorji D’ u E’) hemm sitt tarġiet, li huma l-ispazji ta’ bejn is-seba’ raġġi li nsibu f’din is-sezzjoni. Hekk ukoll, fir-raba’ aggruppament ta’ raġġi (ta’ bejn il-linja demarkatorja F’ u x-xefaq) hemm tnax-il tarġa, jew tnax-il qabża minn raġġ għal ieħor sax-xefaq.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Mela, jekk ngħoddu l-għaxar tarġiet ta’ l-ewwel aggruppament, flimkien mal-ħames tarġiet tat-tieni aggruppament, mas-sitt tarġet tat-tielet aggruppament, u mat-tnax-il tarġa ta’ l-aħħar aggruppament, insibu li b’kollox, hemm tlieta u tletin-il tarġa — u dan mhux b’kumbinazzjoni.



L-angolu ta’ bejn il-linji demarkatorji A’ u E’ huwa rett. L-istess jista’ jingħad għall-angolu ta’ bejn il-linji demarkatorji B’ u F’.



Jekk nilwu anglu rett lemini, mil-linja demarkatorja C’, minn fuq nett tax-xefaq bl-eżatt (iġifieri mit-tielet linja orrizzontalli), ninterċettaw b’mod preċiż l-ittra “G”.









=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===





Nota teknika dwar kif tkabbar l-immaġġini sabiex taraha aħjar.



Jekk trid tkabbar l-immaġġini fuq l-iskrijn tiegħek, għafas il-buttuni (Ctrl) u (+) f'daqqa. Biex terġa' iċċekken, għafas il-buttuni (Ctrl) u (-) f'daqqa. Biex treġġa' lura d-daqs ta' l-immaggini għal dik li kienet oriġinarjament fuq l-iskrijn, għafas il-buttuni (Ctrl) u żero ('0') f'daqqa.

Is-sinifikat esoteriku li n-numru 13 ħaddan sa mill-qedem, huwa mnissel mit-13-il ċiklu tal-Qamar li hemm f’sena. B’hekk n-numru 13 jirrappreżenta l-mewt u t-twelid mill-ġdid fl-istess ħin; għax hekk kif it-13-il xahar jgħalaq sena, jiftaħ oħra. (Kemm il- Musulmani, kemm il-Lhud kif ukoll il-Kristjani għadhom sallum joperaw fuq dan il-kalendarju tat-13-il qamar għal xi wħud mill-festi reliġjużi tagħhom). Għaldaqstant is-simboliżmu li n-numru 13 iħaddan jissellef bil-bosta mill-assoċjazzjoni maċ-ċikli tal-qamar (li jikkorespondu maċ-ċiklu mestrwali tal-mara), u bħala tali jinkludi: femminilità, maġija, spiritwalità u emozzjoni.



In-numru 13 jirrappreżenta l-mewt u t-twelid mill-ġdid permezz tat-tlugħ fil-ħajja eterna u jirrappreżenta wkoll l-għarfien sigriet tal-ħajja kollha inkluż is-sesswalità sagra.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Mhux ta’ b’xejn li t-13-il karta tat-Tarot hija msemmija bħala l-karta tal-Mewt, iżda fil-maġġor parti din tfisser mewt ta' perjodu ta' diffikultà u bidu ġdid (u mhux mewt attwali). F'xi tipi tat-Tarot, it-tlettax il-karta tat-Tarot m'għandiex isem, għax timmarka l-inċertezza, l-eżitazzjoni, l-indeċiżjoni, jew għal darb'oħra t-trasformazzjoni, it-tmiem ta' xi ħaġa (il-mewt) u t-tiġdid, il-ksur, jiġifieri bidla ta’ importanza kbira. Tissimbolizza l-mewt għall-kwistjoni jew għalih innifsu u t-twelid għall-ispirtu: il-passaġġ fuq livell ogħla ta 'eżistenza'.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Konċidentalment t-13-il runa fl-alfabet Norveġiż (li tissejjaħ "Eiwaz") hija wkoll simbolikament marbuta mal-bilanċ ta’ bejn id-dawl u d-dlam, il-mewt u t-twelid mill-ġdid, is-Smewwiet u l-Abiss.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Kristu w t-tnax-il appostlu wkoll jifformaw grupp ta’ tlettax. Ġuda li ttradixxa lil Ġesù jingħad li huwa t-tlettax-il dixxiplu. Saħansitra t-tlettax-il kapitlu tar-Rivelazzjoni huwa riservat għall-antikrist u għall-kruha.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Kemm in-numru 13, kif ukoll in-numru 3, għandhom bosta sinifikat fil-mażunerija.

Apparti mir-raġunijiet esoteriċi msemmija hawn fuq, it-tlettax huwa simbolu masoniku qawwi minħabba l-arrest tal-Kavallieri Templari nhar il-Ġimgħa, 13 ta' Ottubru, 1307. Waħda mill-aktar leġġendi popolari tgħid li minn dak in-nhar, l-Ordini tat-Templari nbidlet f’ordni masonika.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Fl-aħħar nett, tajjeb li nsemmu wkoll li bosta studjużi tal-Bibja iqisu li Ġesù miet l-Ġimgħa, 3 ta’ April, 33 AD.







=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===





Nota teknika dwar kif tkabbar l-immaġġini sabiex taraha aħjar.



Jekk trid tkabbar l-immaġġini fuq l-iskrijn tiegħek, għafas il-buttuni (Ctrl) u (+) f'daqqa. Biex terġa' iċċekken, għafas il-buttuni (Ctrl) u (-) f'daqqa. Biex treġġa' lura d-daqs ta' l-immaggini għal dik li kienet oriġinarjament fuq l-iskrijn, għafas il-buttuni (Ctrl) u żero ('0') f'daqqa.

Fl-inizjazzjoni tagħhom fl-ewwel grad massoniku, l-apprendisti mażuni jitgħallmu li Loġġa massonika hi mibnija fuq tliet pilastri kardinali, li huma l-Għerf, il-Qawwa u l-iSbuħija; minħabba n-neċessità li jrid jkun hemm l-Għerf biex toħoloq, il-Qawwa biex tappoġġja, kif ukoll l-iSbuħija biex tirfina kull impenn li huwa tabilħaqq grandjuż u ta' importanza.



=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===



Dan is-simbolu masoniku ta' l-ewwel grad, jiġifieri t-"TLIET pilastri", jidher espliċitament fil-pilastri skanalati fl-emblema Maltija li hemm murija fil-post preċedenti, filwaqt li fl-emblemi l-oħrajn, fejn jidhru żewġ pilastri biss, t-tielet pilastru massoniku huwa okkultat --- imma b'danakollu xorta waħda hu impliċitu.





=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===





Nota teknika dwar kif tkabbar l-immaġġini sabiex taraha aħjar.



Jekk trid tkabbar l-immaġġini fuq l-iskrijn tiegħek, għafas il-buttuni (Ctrl) u (+) f'daqqa. Biex terġa' iċċekken, għafas il-buttuni (Ctrl) u (-) f'daqqa. Biex treġġa' lura d-daqs ta' l-immaggini għal dik li kienet oriġinarjament fuq l-iskrijn, għafas il-buttuni (Ctrl) u żero ('0') f'daqqa.

Tinnota x-xebħ stilistiku nkredibli ta' dawn l-emblemi?



Waħda minn dawn l-emblemi tappartjeni għal entità nazzjonali Maltija. Tista' tgħid liema?





=== ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ¤ ===





Nota teknika dwar kif tkabbar l-immaġġini sabiex taraha aħjar.



Jekk trid tkabbar l-immaġġini fuq l-iskrijn tiegħek, għafas il-buttuni (Ctrl) u (+) f'daqqa. Biex terġa' iċċekken, għafas il-buttuni (Ctrl) u (-) f'daqqa. Biex treġġa' lura d-daqs ta' l-immaggini għal dik li kienet oriġinarjament fuq l-iskrijn, għafas il-buttuni (Ctrl) u żero ('0') f'daqqa.